Anadolu çok eski yillardan bu yana yogun yerlesmenin hakim oldugu yerler içerisindir. M.Ö. 2000 yillarinda Trakya'dan gelen BITINI'ler BURSA çevresine yerlesmisler ve adini BITINYA koymuslardir. Daha sonralari Büyük Iskender Imparatorlugunun hakimiyetine girmis bir ara Roma, Bizans vilayeti olarak kalmistir. 1299 yilinda ise Osmanlilar tarafindan feth edilmistir. Bölgenin siniri Adronos Çayindan Izmit, Iznik, Kastamonu ve Eregliye kadar uzanmaktadir.

Orhaneli Imp. Adriyanus'un kurdugu bir yerlesim alanidir. Bu dönemde adirnas Mabeti ve okulu insaa edilmistir. Tarih kaynaklarini arastirdigimizda Büyükorhan'in adina açik olarak rastlanmamakla birlikte Atranos isminden yola çikilarak yorum getirmek mümkün olmustur. Adi geçen bölge pek çok kaynaklarda önceleri Imp. Adriyanus'un sonralari ise Orhan Beyin av sahasi olarak bahsedilmektedir. Orhaneli'nin açilmasi ile Büyükorhan çevresininde yerlesime açildigi düsünülmektedir.

Büyükorhan ve çevre yerlesmelerinin mensei arastirildiginda yöre halkinin Oguz Boyuna bagli Kayi Asiretinden geldikleri görülür. Göktürk Devletinin yikilmasindan sonra Oguz Boyuna bagli Kayi Asireti Orta Asya'dan göç ederek Selçuklularin bulundugu ANADOLU ya gelmislerdir. Anadolu'ya girdiklerinde ilk yerlesim alani olarak BITLIS yöresini seçmislerdir. Selçuklu Sultani Alaaddin Keykubat'in yaptigi bir savasta gösterdikleri yararlilik sebebiyle Domaniç, Bilecik Yöresi kendilerine yurt olarak gösterilmistir. Bundaki asil amaç Selçuklunun Bizansa karsi sinirlarini koruma istegidir.

Bilecik ve Sögüt'ü ikincil yerlesim birimi seçen Kayilar zamanla çevreye yayilmaya baslamislardir. Bu ihtiyaç FETH ARZUSU ile desteklenip 1326 da Bursanin Fethine sebep olmustur. Kayilarin bazi kollari SÖGÜT, DOMANIÇ, KÜTAHYA, TAVSANLI üzerinden gelerek ADRANOS TEKFURLUGU'nun hakimiyetindeki bu bölgeyi almislardir. O dönemde tekfurlugun merkezi Kadiköy mevkiidir. O dönemden bugün Masatlik Gavur Mezarligi mevkii adi verilen yörede Tugla, Desti Parçalari, Kara Mih ve Kale kalintilari mevcuttur.
Yörenin fethinden sonra Ortaçlar, Eskiköy, Hallar mevkilerinde bir kaç yörük obasi kurulmustur. Zamanla büyüyen ve kalabaliklasan obalar içerisinde en önemli yeri ORTAÇLAR alacaktir. ORTAÇLAR'in YENIÇERI baskisi sebebiyle KIRMASTI'nin (MUSTAFA KEMAL PASA) kursunlu köyünü üçüncül yerlesim alani olarak seçtikleri bilinmektedir. Eskiköy ve Hallar mevkilerinde kalan KARAKEÇILI OBALARI tarafindan bu yöreye ORHAN BEY'e ithafen ORHAN-I KEBIR adi verilmistir. Bugünkü halkin atalari olarak bu gruplar bilinmektedir.

1944 yilinda Orhaneli'ye bagli bir nahiye özellligi kazanmis, 1967'de Belde olmustur.

Büyükorhan 29.12.1958'de yapilan ve sonralari yenilenen müracaatlar ile 04/07/1987 tarih ve 19507 sayili Resmi Gazete'de yayimlanan hükümet karari ile ilçe statüsünü kazanmistir.