Ziya GÜNEY

Biz uzun yıllardan beri gerek bu sütunlarda gerekse diğer zeminlerde kentimizin ihtiyaçlarına cevap veren  “Ana Ulaşım” (master) planın olmadığını, bir taraftan  il çevre düzeni ve  metropol ölçekte nazım imar planı gibi üst ölçekli planlar yapılırken diğer taraftan da ana ulaşım planının da acilen hazırlanması gerektiğini ifade ediyoruz...

Gerçi geçen yıllarda kent içi ulaşım planı hazırlandı ancak bu plan Bursa’mızın kent içi ulaşım sorunlarını çözmek için yeterli olamadı. Ayrıca dünyada kent içi ulaşımında yaşanan gelişmeler dikkate alınmadan çok dar bir perspektiften hazırlandı...

Esasen bugün Bursa’mızın kent içi ulaşımı eskisinden de kötü hale gelmişse bu planın sorunları çözmeye yeterli olmadığının açık bir göstergesidir...

Bugün ana ulaşım (master) planında dikkate alınmasını gerekli gördüğümüz, bütün gelişmiş Batı ülkelerindeki kentlerde esas alınan bazı temel kriter ve ilkeleri kısa başlıklar halinde özetlemek istiyoruz...

Daha sonraki yazılarımızda da bu ilkeler ışığında yapılması gerekli çalışmalardan örnekler vermeye gayret edeceğiz...

-Öncelikle kent içi ulaşımda öncelikli olarak motorlu taşıtlar yerine insanların taşınması hedef alınmalıdır.

-Kent içi ana ulaşım planı kentimizin metropol ölçekli nazım ve uygulama imar planlarıyla bir bütün olarak hazırlanmalıdır.

-Kent içi ulaşım kamu hizmeti olarak düşünülmeli ve öncelik toplu taşıma sistemlerine verilmelidir.

-Kent içi toplu taşımada bizim uzun yıllar evvel başlattığımız raylı sistem temel alınmalı, tramvay ve lastik tekerlekli dikey hatlarla desteklenmelidir.

-Kent merkezinde raylı sistem mutlaka yer altına alınmalı (metro) ve belirli noktalarda hafif raylı sistem ile entegrasyonu sağlanmalıdır.

-Yine kentimizin belirli noktalarında Monaray ve Finiküler sistemler ve teleferik hafif raylı sistem ile entegre olarak düşünülmelidir.

-Ana ulaşım (master) planı, merkezi yönetim temsilcileri, yerel yönetimler, üniversitenin ilgili bölüm temsilcileri, ilgili meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte bilimsel, teknolojik, uzun vadeli, şeffaf bir yaklaşım ve anlayış doğrultusunda hazırlanmalıdır.

-Ana ulaşım planı hazırlanırken kentimizin doğal ve tarihi yapısı dikkate alınmalı, bu dokuya zarar verecek uygulamalardan kaçınılmalıdır.

-Ana ulaşım planında kentimizin coğrafi ve topoğrafik yapısı yanında ekonomik, kültürel ve turizm potansiyeli de göz önünde tutulmalıdır.

-Kent içi ulaşım hızlı, güvenilir, konforlu ve ucuz olmalı ulaşım sistemleri arasında ücret de dahil olmak üzere ahenk ve uyum bulunmalıdır.

-Ana ulaşım planında kent içi ulaşım karayollarına ilaveten demiryolu, denizyolu ve havayolu ulaşımı ile de bütünlük içinde ele alınıp entegrasyonu sağlanmalıdır.

-Batı ülkelerindeki B.Şehirlerin birçoğunda örneklerini gördüğümüz kent merkezine motorlu vasıtaların sokulmaması veya girişin sınırlandırılıp zorlaştırılması uygulamaları kent içi ulaşım planında mutlaka yer almalıdır.

-Toplu taşım araçları ve sistemleri özürlü ve engellilere uygun bir biçimde düzenlenmelidir.

-İstanbul B.Şehir Belediyesinin Çevre düzeni planında Bursa’yı da içine alan Bütün Marmara bölgesini de planlayan, adeta Marmara’daki kentlerimizi İstanbul’un arka bahçesi yapan plan ve uygulamalarına karşı ( Ro-Ro, yeni  OSB ler, Başta boyahaneler olmak üzere kirletici sanayilerin. Bursa’ya gelmesi vs. ) gerekli önleyici tedbirler alınmalıdır..

Kent içi ulaşım planlanmasının önemli bir ayağı da trafik düzenlemeleridir  ki bu konuya da başka bir yazımızda değineceğiz..